De Omgevingswet in een notendop

De Omgevingswet gaat op 1 januari 2024 in. Deze wet regelt alles voor de ruimte waarin we wonen en werken: de leefomgeving.

De Omgevingswet bundelt verschillende wetten die met natuur, milieu, bouwen en wonen te maken hebben. Dit zorgt onder andere voor: 

  • snellere besluiten bij vergunningsaanvragen;
  • meer samenhang;
  • meer betrokkenheid bij veranderingen in uw omgeving.

De bestemmingsplannen van uw gemeente worden omgevormd tot het zogenaamde omgevingsplan. In dat plan staat meer dan alleen informatie over de bestemming van een plek. Er staan ook regels in over zaken als geluid, de bodem en duurzaamheid. Meer weten in minder dan 2 minuten? Bekijk onderstaande animatie.

Wat merkt u van de Omgevingswet?

U krijgt te maken met de Omgevingswet als u iets in uw omgeving wilt veranderen. Bijvoorbeeld als u gaat verbouwen, een boom wil kappen of als ondernemer een extra pand op uw terrein wil plaatsen. U moet dan in het nieuwe Omgevingsloket controleren of u een vergunning nodig heeft of een melding moet doen. 

De Omgevingswet kan ook van toepassing zijn wanneer anderen iets in uw omgeving willen veranderen. Zo zijn overheden verplicht om omwonenden, bedrijven en organisaties te betrekken bij hun plannen. Dit wordt ook wel ‘participatie’ genoemd. 

Als uw buren een garage willen bouwen of een bedrijf hun kantoorruimte wil uitbreiden, wordt participatie ook aangemoedigd. Wanneer zij een omgevingsvergunning aanvragen, moeten ze aangeven of zij aan participatie hebben gedaan. En wat daar de uitkomst van is.

Wat houdt participatie in?

Participatie is een belangrijk thema in de Omgevingswet. De term betekent ook wel ‘meedoen in de samenleving’. Participatie betrekt omwonenden bij vergunningen en plannen. Dit geldt voor iedereen: burgers, bedrijven en de overheid.

Heeft u bouwplannen, bespreek die dan eerst met uw buren en andere betrokkenen in de buurt. Mocht er een vergunning nodig zijn, dan moet u ook aangeven of u uw omgeving hierbij heeft betrokken. Meer weten over participatie? Bekijk onderstaande animatie.

Het nieuwe Omgevingsloket

Een vergunning aanvragen of een melding doen van bijvoorbeeld uw nieuwe dakkapel? Dat loopt vanaf 1 januari 2024 via het nieuwe Omgevingsloket. Dit wordt dé plek waar alle digitale informatie over de leefomgeving te vinden is. Denk aan de verschillende regels vanuit gemeente, provincie, waterschap en Rijk. Zo ontstaat er voor zowel inwoners als bedrijven een compleet beeld van wat kan en mag in de leefomgeving en kunt u controleren of u een vergunning nodig heeft. Met één klik op de knop doet u een aanvraag of melding. Het Omgevingsloket levert de aanvraag dan automatisch af bij de juiste overheidsorganisaties.

Verschillen per gemeente

In de Omgevingswet staan algemene regels die in heel Nederland gelden. Maar iedere gemeente is natuurlijk anders. Gemeenten kunnen daarom aanvullend eigen regels hanteren, als toevoeging op de landelijke regels. Ook binnen een gemeente kunnen de regels per locatie verschillen.

Deze ruimte voor maatwerk zorgt ervoor dat iedere gemeente de wet op hun eigen manier passend kan maken. Voor een bruisend stadscentrum zijn er bijvoorbeeld andere dingen belangrijk dan een klein dorpje op het platteland.

Voor 2024 verleende vergunningen

Als de gemeente, het waterschap of de provincie u al een vergunning heeft verleend, blijft deze gewoon geldig volgens de voorwaarden die zijn gesteld in de vergunning. Als de gemeente, het waterschap of de provincie nog bezig is met de behandeling van uw aanvraag, zal dit in principe plaatsvinden volgens de bestaande regelgeving. Het is wel belangrijk dat u ervoor zorgt dat alle vereiste documenten op tijd worden ingediend.

Meer informatie

Meer weten over de Omgevingswet? Op de volgende websites vindt u meer informatie: