Annemieke laat het mooie en interessante van archeologie zien
Waar houdt een archeoloog bij een omgevingsdienst zich eigenlijk mee bezig? In dit interview vertelt onze collega Annemieke Lugtigheid over haar werkzaamheden én over de tentoonstelling Achterhoek 1572, die je dit jaar in alle Achterhoekse gemeenten kunt bekijken.
Van bodemmedewerker naar archeoloog
Een bodemspecialist: dat was Annemieke van huis uit, onder andere voor de gemeente Berkelland. “Ik werd daar contactpersoon voor het thema archeologie en zo ontstond mijn interesse voor het vakgebied,” blikt ze terug. Ze kreeg de mogelijkheid om hiervoor een opleiding te volgen en de daaropvolgende jaren was ze veel bij Hogeschool Saxion in Deventer en Rijksuniversiteit Groningen te vinden. Inmiddels werkte ze al bij Omgevingsdienst Achterhoek (ODA). “Eerst nog half als bodemmedewerker, later helemaal als archeoloog. ODA heeft altijd een flexibele insteek gehad en daardoor kon ik mijn lesdagen in Groningen goed combineren met mijn werk.”
Haar bodemkennis komt Annemieke nog altijd van pas. “Als er bodemonderzoek wordt gedaan, kan ik de bodemprofielen makkelijk lezen en interpreteren en gebruiken in mijn adviezen. Dat is zeker een voordeel.”
Langsgaan op locatie
Advisering is de basis van Annemiekes werk. Bij alle werkzaamheden waarbij gegraven wordt, kijkt ze of archeologisch onderzoek nodig is. “En als dat inderdaad zo is, ben ik of een van mijn collega’s de contactpersoon en adviseur. Bij opgravingen beoordeel ik het Programma van Eisen en ga ik langs op locatie bij het onderzoek.” Annemieke is dan ook veel op pad. “Vóór corona zat ik meerdere dagen per week bij een van de Achterhoekse gemeenten waar ODA voor werkt. Dan was ik een soort vraagbaak en kon ik snel vragen beantwoorden. Dat werd erg gewaardeerd en wil ik nu ook weer oppakken.”
Meer mensen betrekken bij archeologie
Een van de andere onderdelen van Annemiekes functie is publieksbereik. “Het mooie en interessante van archeologie en je omgeving laten zien,” zo omschrijft ze dat. Het doel is om meer mensen te betrekken bij archeologie, en dan niet alleen degenen die toch al wel naar lezingen komen. Bijvoorbeeld door een Archeologiedag te organiseren en door de ArcheoHotspot in te zetten. “Dat is een plek waar je gratis kennis kunt maken met archeologie en kunt meehelpen met onderzoek.”
Trekker van de tentoonstelling Achterhoek 1572
De afgelopen maanden was Annemieke druk met een bijzonder project dat een mooi voorbeeld is van publieksbereik: Achterhoek 1572. Het jaar 1572 wordt wel ‘de geboorte van Nederland’ genoemd omdat het een keerpunt in de Tachtigjarige Oorlog (1568 – 1648) was. Nederlandse opstandelingen boekten in 1572 voor het eerst succes in hun vrijheidsstrijd tegen de koning van Spanje. Maar voor de Achterhoek was die geboorte van Nederland een behoorlijk zware bevalling: het jaar was hier het begin van een periode waarin de regio frontgebied was, een plek waar de oorlog werd uitgevochten. Dit zorgde onder andere voor economische achterstand.
Nu, 450 jaar later, wordt dit bijzondere jaar in heel Nederland herdacht. Ook in de Achterhoek. ‘De Tachtigjarige Oorlog: dat speelde toch helemaal niet in de Achterhoek?’ krijgt Annemieke weleens te horen. Toch wel! Zo waren er onder andere veldslagen in Zutphen, Groenlo, Bredevoort en Terborg. En op het toenmalige Slot Ulft woonde Maria van Nassau, de zus van Willem van Oranje, samen met Willem IV van den Bergh. Wat Annemieke en archeologie met dit alles te maken hebben? Heel veel! “Er is een reizende tentoonstelling georganiseerd over Achterhoek 1572 en die is in meerdere gemeenten in de regio te zien,” vertelt Annemieke. Zij is de trekker van dit project. Ze onderhoudt contacten met de gemeenten, heeft archeologische vondsten geselecteerd die te zien zijn op de tentoonstelling en heeft teksten geschreven. “Sommige gemeenten en musea zijn zo enthousiast dat ze de tentoonstelling zelf hebben aangeschaft en er hun eigen variant van organiseren, die langere tijd te zien zal zijn,“ zegt Annemieke. Ook hiervoor heeft zij de vondsten uitgezocht.
Achterhoek 1572 is een samenwerking van Omgevingsdienst Achterhoek met de archeologische dienst van de gemeente Zutphen en met de Achterhoekse gemeenten, musea en vrijwilligers. De samenwerking is mogelijk gemaakt door een subsidie van de provincie Gelderland voor regio-archeologie en publieksarcheologie. “Ik heb al veel enthousiaste reacties gehad,” zegt Annemieke. “Dan zie je waarvoor je het doet!”
Meer informatie
- Kijk op www.achterhoek1572.nl voor meer informatie over de Achterhoekse tentoonstellingen en objecten en 3D-modellen die daarbij te zien zijn.
- Op de landelijke website www.geboortevannederland.nl kun je zien wat er dit jaar in heel Nederland wordt georganiseerd.
