Vangnetregeling als aanvulling op bruidsschat

De Vangnetregeling Omgevingswet bevat onder meer aanvullingen op de bruidsschat. Ga je als gemeente aan de slag met de bruidsschat, dan moeten de aanvullingen van de Vangnetregeling daarbij betrokken worden. Voor de totstandkoming van de bodemregels heeft ODA input geleverd. 

Voor meerdere milieuthema’s zijn regels in de Vangnetregeling opgenomen, namelijk geluid, externe veiligheid en bodem. De ODA heeft een actieve bijdrage geleverd aan de totstandkoming van de bodemregels. De Vangnetregeling vult de hiaten in die zijn ontstaan door onjuiste omzetting van het oude recht. De regeling is niet in het DSO te vinden, het kan voor de buitenwereld dus een zoektocht zijn. Maar wat moet je als gemeente met de regels uit de Vangnetregeling? Wanneer de gemeenten aan de slag gaan met de bruidsschatregels, wordt geadviseerd om ook de aanvullingen van de Vangnetregeling erbij te betrekken. Voor de regels uit de Vangnetregeling gelden dezelfde mogelijkheden als voor de bruidsschatregels, namelijk handhaven, wijzigen of laten vervallen.  

Overgangsrecht bouwen op verontreinigende grond (1/1/2024)

Voor inwerkingtreding van de Omgevingswet bestond er de mogelijkheid om voorschriften te verbinden aan een omgevingsvergunning bouwen, wanneer uit een bodemonderzoek bleek dat er mogelijke gezondheidsrisico’s aanwezig waren door een aangetroffen bodemverontreiniging (artikel 2.4.1 en 2.4.2 (model) bouwverordening). Artikel 1.10 uit de Vangnetregeling is een aanvulling op de artikelen 22.29 en 22.30 uit de bruidsschat. Deze artikelen gelden voor het bouwen van een bodemgevoelig gebouw op een bodemgevoelige locatie. De waarde voor toelaatbare kwaliteit van de bodem is op grond van deze artikelen de interventiewaarde.  

Gezondheidsrisico’s kunnen ook optreden bij bodemverontreinigingen beneden de interventiewaarde (lood, PAK, PCB). Daarnaast zijn er (opkomende) stoffen waar nog geen interventiewaarden voor zijn vastgesteld, maar waarvan wel bekend is dat ze risico’s opleveren (PFAS). Ook kan er sprake zijn van een bodemverontreiniging boven de interventiewaarde, maar wordt het bodemvolume van 25 m3 niet overschreden. In deze gevallen is het wenselijk om – net als onder het oude recht – aanvullende voorwaarden te verbinden aan een omgevingsvergunning (binnenplanse opa). Hiervoor is artikel 1.10 (Vangnetregeling) opgesteld.  

Artikel 1.10 (Vangnetregeling) biedt geen verruiming van de mogelijkheid om een omgevingsvergunning voor bouwen van een bodemgevoelig gebouw op een bodemgevoelige locatie te weigeren. Het geeft alleen de mogelijkheid om voorwaarden te verbinden aan een omgevingsvergunning voor het bouwen van een bodemgevoelig gebouw op een bodemgevoelige locatie.  

Bouwwerken in de buurt van opslagtanks (1/1/2024) 

In artikel 22.39 uit de bruidsschat staan inperkingen voor vergunningvrij bouwen vanwege externe veiligheid. Vergunningvrij bouwen uit artikel 22.36 bruidsschat geldt niet als artikel 22.39 van toepassing is. De lijst met activiteiten met externe veiligheidsrisico’s in artikel 22.39 is niet volledig, een opslagtank voor organische oplosmiddelen ontbreekt. 

Artikel 2.3 (Vangnetregeling) zorgt ervoor dat het bouwen, in stand houden of gebruiken van bepaalde bouwwerken niet meer automatisch is toegestaan binnen een bepaalde afstand vanaf opslagtanks waarin organische oplosmiddelen worden opgeslagen. 

Geluid van hoogspanningsverbindingen (1/1/2024) 

De geluidsregels uit de bruidsschat zijn gebaseerd op de geluidregels uit het voormalige Activiteitenbesluit milieubeheer (Abm). Omdat hoogspanningsverbindingen niet gezien werden als inrichting, waren de geluidsregels niet van toepassing op hoogspanningsverbindingen. Onder de Omgevingswet worden de hoogspanningsleidingen beschouwd als milieubelastende activiteiten (mba), omdat het nadelige gevolgen kan veroorzaken voor het milieu. Opmerkelijk is dat in artikel 22.41 van de Bruidsschat, lid 2 onder c duidelijk wordt dat mba’s die in de hoofdzaak in de openbare buitenruimte worden verricht worden uitgezonderd van het zijn van een mba. Een hoogspanningsverbinding bevindt zich in de openbare ruimte, waardoor de vraag ontstaat waarom de hoogspanningsverbinding is opgenomen in artikel 22.55 van de bruidsschat. Deze heeft immers alleen betrekking op mba’s die onder het toepassingsbereik van Afdeling 22.3 vallen. 

Aangezien de hoogspanningsverbinding volgens het Rijk onder het toepassingsbereik van Afdeling 22.3 valt, heeft dit tot gevolg dat er getoetst moet worden aan de geluidregels uit de bruidsschat. Het gevolg was dat er een aantal situaties ontstonden waarbij niet werd voldaan aan de geluidsregels. Er is wel uitzicht op het legaliseren van deze situaties door het verlenen van een BOPA-omgevingsvergunning, echter is dit onredelijk belastend voor de beheerder en betrokken gemeenten. Daarom is artikel 2.4 Vangnetregeling als aanvulling op artikel 22.55 bruidsschat opgesteld. In dit artikel staat dat de paragraaf 22.3.4 van de bruidsschat niet van toepassing is op het geluid door bovengrondse hoogspanningsverbindingen met een spanning van ten minste 110 kV. 

Informatieplicht voor geluid op een bestaand industrieterrein met geluidsproductieplafond (1/6/2024)

De informatieplicht uit artikel 22.61a van de bruidsschat (aanleveren akoestisch onderzoek) geldt alleen voor activiteiten die worden verricht op een gezoneerd industrieterrein en niet voor een industrieterrein waarvoor geluidproductieplafonds (GPP’s) zijn vastgesteld. De informatieplicht komt te vervallen, zodra de eerste GPP’s als omgevingswaarden worden vastgesteld.  

Artikel 2.4a van de Vangnetregeling verhelpt dit hiaat. Zolang de regels uit de bruidsschat gelden voor het industrieterrein, geldt de informatieplicht. Ook als voor een industrieterrein GPP’s als omgevingswaarden zijn vastgesteld, blijft de informatieplicht gelden.  

Berekenen gecumuleerd geluid bij samenloop oud en nieuw recht 

Artikel 4.1 van de Vangnetregeling voorkomt dat er twee verschillende berekeningseisen zijn vereist voor het gecumuleerd geluid wanneer een bestuursorgaan een besluit voorbereidt waarop zowel de geluidregels uit het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl) als de Wet geluidhinder (Wgh) van toepassing zijn. Het artikel regelt dat in die situaties gerekend moet worden met de nieuwe rekenmethodiek.