Regioarcheologen zijn van onschatbare waarde
“Je weet nooit voor de volle 100% zeker of er historische resten in de bodem zitten, tot je het daadwerkelijk opgraaft,” aldus Davy Kastelein, regioarcheoloog bij Omgevingsdienst Achterhoek (ODA). Archeologie is in het takenpakket van de omgevingsdienst een beetje een vreemde eend in de bijt, maar wel van onschatbare waarde.
Er zijn gemeenten die een eigen archeologische dienst hebben, anderen besteden dit uit aan bijvoorbeeld de omgevingsdienst. Samen met zijn collega-archeoloog Annemieke Lugtigheid beoordeelt Davy vergunningaanvragen voor plannen waarbij wordt gebouwd of gegraven op plekken waar archeologische resten in de bodem kunnen zitten. Davy: “Er zijn allerlei variabelen die bepalen of er voor aanvang van de bouw archeologisch onderzoek gedaan moet worden. Zijn er eerdere opgravingen geweest? Of wijzen historische kenmerken erop dat er iets in de grond kan zitten? Wij maken een inschatting wat voor type onderzoek nodig is om de verwachting die wij hebben aan te tonen. Op basis van de uitkomsten van het onderzoek beslissen we of we de vondsten gaan opgraven of dat we ze in de grond laten zitten. Waarbij behoud in de bodem voor opgraving gaat.”
Romeins leger
Volgens de regioarcheoloog bevat de Achterhoekse bodem nog volop schatten. “Er is nog zoveel wat we niet hebben ontdekt. Bijvoorbeeld de Romeinse legerkampen. We weten dat deze er geweest moeten zijn. Het Romeinse leger wandelde ieder dag een bepaalde afstand waarbij vervolgens een nieuw kamp werd opgebouwd.” De regioarcheologen zijn vooral met de beleidsmatige kant bezig en staan zelf niet hele dagen in het veld. Davy: “Maar ik ga vaak wel bij onderzoeken kijken. Vanuit mijn ervaring adviseer ik dan waar op gelet moet worden.”
Geschiedenis herleven
De regioarcheologen laten de Achterhoekse geschiedenis herleven door erover te vertellen, bijvoorbeeld op scholen of tijdens een archeologische dag. “Op zo’n dag presenteren we de belangrijkste archeologische onderzoeken die zijn gedaan,” vertelt Davy. “Zo voorkomen we dat deze verhalen direct in een archief verdwijnen.” Eens per jaar worden de meest interessante archeologische verhalen bovendien gebundeld in de Gelderse Archeologische Kroniek. En soms is een archeologische vondst interessant genoeg om er meer mee te doen. Davy: “Een aantal jaar geleden werd de Terborgseweg in Doetinchem heringericht en kwam er nieuwe riolering. Bij archeologisch onderzoek kwamen we een 16e eeuwse kazemat tegen. Deze is in de grond blijven zitten en de riolering is er omheen aangelegd. Hierover komt er nu een tentoonstelling.”
Scherf
Of hij nou aan het werk is in de Achterhoek of in zijn vrije tijd ergens is, hij houdt altijd zijn ogen open. “Het is zelfs zo erg dat ik tijdens het lopen van de marathon van München op 17 kilometer een scherf zag liggen. Ik kon gelijk zien dat deze een paar honderd jaar oud was en heb de scherf meegenomen.” Archeologie had altijd al Davy’s interesse, maar hij koos in eerste instantie toch voor een studie geschiedenis. “Ik dacht dat in de archeologie geen droog brood te verdienen was”, bekent Davy. “Later ben ik voor de fun parttime archeologie gaan studeren en vond vervolgens vrij snel werk.”
In depot
Maar wat gebeurt er tot slot met de archeologische vondsten die worden opgegraven? “Deze worden gedocumenteerd en verzameld, en gaan vervolgens naar het depot in Nijmegen. Vondsten worden in principe eigendom van de provincie. Eventueel worden de vondsten uitgeleend voor een tentoonstelling.”