4 november: Achterhoekse Archeologiedag

Omgevingsdienst Achterhoek (ODA) houdt op 4 november, samen met de gemeente Aalten, de Achterhoekse Archeologiedag. Het wordt een dag voor alle leeftijden, met binnen een programma voor volwassenen en buiten een programma voor kinderen.

De dag wordt gehouden in de Koppelkerk aan de Koppelstraat 35 in Bredevoort en is bedoeld voor iedereen die geïnteresseerd is in archeologie of meer wil weten over de archeologie in de Achterhoek. Het wordt een boeiende en afwisselende dag.

Programma voor volwassenen

Het programma voor volwassenen bestaat uit twee delen; het ochtendprogramma met lezingen en het middagprogramma met workshops. Men kan zich voor de hele dag of een dagdeel aanmelden. Als je je aanmeldt voor de gehele dag, is de lunch inbegrepen. Vanaf 9.15 uur start het ochtendprogramma en om 13.45 uur beginnen de workshops. De dag eindigt rond 16.30 uur met een borrel in het boekencafé van de Koppelkerk.

Kinderprogramma

Voor kinderen vanaf ongeveer zeven jaar zijn er kinderactiviteiten rondom de Koppelkerk. De kinderen kunnen vondsten zoeken met een metaaldetector, pijlpunten van vuursteen maken of meedoen met de speurtocht naar het historisch zwaard. Ook zal de ArcheoHotspot aanwezig zijn, waarbij je zelf aan de slag kan gaan met archeologisch materiaal. Je kunt er bijvoorbeeld dierlijk botmateriaal determineren (wat voor botten zijn het, van welk dier is het afkomstig, waar hoort het in het lichaam) en archeologische vondsten natekenen. 

Aanmelden voor het kinderprogramma, dat plaatsvindt buiten bij de Koppelkerk, is niet nodig. Het kinderprogramma wordt om 10.00 uur feestelijk geopend door kinderburgemeester Marthen en duurt tot 13.30 uur. Binnen deze tijden bent je vrij om te komen en te gaan. Voor het kinderprogramma zal er geen lunch aanwezig zijn, maar is er wel wat lekkers voor de kinderen. 

Het programma heeft de volgende onderdelen:

  • Vuursteen bewerken door kinderen.
  • ArcheoHotspot (activiteiten met onder meer dierlijke botten, munten en oude scherven).
  • Zoeken met de metaaldetector.
  • Graven naar archeologische scherven.
  • Zoektocht naar zwaard Tholeta door Bredevoort.

Er wordt gebruik gemaakt van tenten waarin de meeste activiteiten plaatsvinden.

Ridders van Gelre aanwezig

Ridders van Gelre is het geschiedenisplatform van Omroep Gelderland. Zij verzorgen zaterdagochtend een radio-uitzending vanaf de Achterhoekse Archeologiedag. 

Gratis toegang, maar wel even aanmelden

Iedereen kan gratis deelnemen aan de dag, maar voor het volwassenenprogramma is het wel noodzakelijk dat je je vooraf aanmeldt. Bij het aanmelden geef je aan, aan welke workshops je deel wilt nemen. Zo stelt je jouw eigen persoonlijke programma samen. Wacht niet te lang met aanmelden want vol is vol! Bij het kinderprogramma is een vrije inloop. Kinderen hoeven zich dus niet aan te melden voor het kinderprogramma.

Aanmelden voor de archeologiedag kan via de volgende link: https://form.jotform.com/232543108616048 Lukt het aanmelden niet? Stuur dan een e-mail naar archeologie@odachterhoek.nl.

Na aanmelding ontvangt u een mail met een bevestiging en wat extra informatie.

Programma Achterhoekse Archeologiedag

9.15 – 9.40 uurInloop
9.40 – 10.00 uurWelkomstwoord en korte lezing geschiedenis Bredevoort en Aalten (burgemeester van Aalten, Anton Stapelkamp)
10.00 – 10.20 uurTussen ijzertijd en middeleeuwen, opgraving Heideslag in Wehl (Michael Bot, ADC ArcheoProjecten)
10.20 – 10.30 uurFieldschool opgraving Heideslag, Wehl (Diede de Coo, Saxion Archeologie)
10.30 – 11.00 uurDe vesting Bredevoort in archeologische waarnemingen (Renske den Boer, Archeologie Zutphen)
11.00 – 11.20 uurPauze
11.20 – 11.50 uur Rondom de Joriskerk van Borculo (Norbert Eeltink, Aestimatica en Davy Kastelein, ODA) 
11.50 – 12.20 uurDe historie van Gendringen (Jacobine Melis, SOB research en Peter Bresser, Ecal) 
12.20 – 12.50 uurDe muntschat van Bronckhorst (Michel Groothedde, Archeologie Zutphen)
12.50 – 13.00 uurAfsluiting ochtendprogramma en toelichting middagprogramma
13.00 – 13.45 uurLunch
13.45 – 15.00 uurEerste workshopronde
Beschrijving van de workshops vindt u onder het programma.
15.00 – 15.15 uurPauze met drankje
15.15 – 16.15 uur Tweede workshopronde
Beschrijving van de workshops vindt u onder het programma.
16.15 – 16.30 uurAfsluiting met korte presentatie door Kaylee Wonnink (ODA) over social media en de Achterhoekse archeologie
16.30 uur Borrel

Beschrijving workshops

Eerste workshopronde

Vuursteen bewerken
Vuurstenen voorwerpen behoren tot de meest tastbare bewijzen van activiteiten door onze verre voorouders. In deze workshop ga je, onder de deskundige leiding van de mensen van ArcheoFlint, zelf leren hoe je vuursteen bewerkt. 

Rondleiding historisch Bredevoort
De stadsgids (verkleed als Prins Maurits) vertelt van alles over de boeiende geschiedenis van Bredevoort terwijl je de sfeervolle smalle straatjes van Bredevoort loopt.

Determinatie Romeinse munten
Deze workshop neemt je mee op een reis naar het oude Rome door de studie van Romeinse munten. Leer hoe je ze kunt identificeren, begrijp hun historische betekenis en krijg een glimp van enkele exemplaren. Deze workshop wordt verzorgd door Lex van der Jagt, specialist in Romeinse munten.

Historische voeding 
Ontdek wat mensen in een ver verleden aten en hoe we daar met verschillende soorten archeologisch en historisch onderzoek achter kunnen komen. Archeologisch botanist Annemieke Lugtigheid leidt deze workshop. Inclusief een kleine proeverij.

Bodem en landschap in de Achterhoek
Onder leiding van fysisch geograaf Emile ten Broeke kom je van alles te weten over het ontstaan van het landschap en de bodemopbouw van de Achterhoek. Ontdek hoe dit samenhangt met de locaties van archeologische vindplaatsen. Inclusief een wandeling (ca. 2 km) om het Achterhoekse dekzandlandschap te bekijken en het zetten van grondboringen om de bodemopbouw te kunnen zien.

Tweede workshopronde

Vuursteen bewerken 
Vuurstenen voorwerpen behoren tot de meest tastbare bewijzen van activiteiten door onze verre voorouders. In deze workshop ga je, onder de deskundige leiding van de mensen van ArcheoFlint, zelf leren hoe je vuursteen bewerkt. 

Determineren van scherven uit de vroege middeleeuwen
Verken de wereld van aardewerk uit de vroege middeleeuwen. Onder de deskundige begeleiding van Annelies Pronk-Berends, archeologisch materiaalspecialist in middeleeuws en nieuwe-tijd aardewerk, zul je inzicht krijgen in de productie, stijlen en betekenis van dit keramiek. Het is ook mogelijk om zelf een aantal scherven mee te nemen (die mogen ook uit een andere periode zijn), die tijdens de workshop gedetermineerd kunnen worden.

Historische voeding 
Ontdek wat mensen in een ver verleden aten en hoe we daar met verschillende soorten archeologisch en historisch onderzoek achter kunnen komen. Archeologisch botanist Annemieke Lugtigheid leidt deze workshop. Inclusief een kleine proeverij.

Determinatie munten algemeen
Bij deze workshop leer je munten te determineren op basis van diverse kenmerken (o.a. van welke metalen zijn ze, uit welke landen komen ze en welke vorsten staan er op?). Je werkt met munten van de Romeinse tijd tot nu. Archeoloog Michel Groothedde (gemeente Zutphen) geeft een korte inleiding voordat iedereen zelf aan de slag kan. 
Let op! Deze workshop duurt een half uur en wordt twee keer achter elkaar gegeven. U heeft dus een half uur pauze tijdens deze workshopronde.

Menselijk bot (fysische antropologie)
Fysische antropologie is de studie van menselijk botmateriaal. De studie van het menselijk botmateriaal geeft bij uitstek inzicht in het leven van de (pre)historische mens. Menselijke skeletten en  crematieresten worden bestudeerd om informatie te krijgen over onder meer de leeftijd van het overleden individu, geslacht, de lengte en eventuele ziekten. Fysisch antropoloog Norbert Eeltink laat je kennis maken met dit onderzoek.